Veille 2.1

Maart 2024 was de warmste maart-maand sinds het begin van de metingen. Daarmee houdt de golf van maandrecords aan. Sinds juni vorig jaar was elke maand warmer dan ooit gemeten, goed voor intussen 10 maandrecords op rij.

6 Europese lidstaten, onder leiding van de Oostenrijkse minister van Landbouw, vragen versoepelingen van de ontbossingswet die eind dit jaar van kracht wordt. Die moet verhinderen dat nog producten op de Europese markt komen waarvoor bos is gesneuveld. Hun vraag wordt vandaag in Brussel besproken op de bijeenkomst van Europese Landbouwministers.

De toegevingen die de Vlaamse regering overweegt voor de landbouw, dreigen voor juridische problemen te zorgen. Daarvoor waarschuwen Natuurpunt en Bond Beter Leefmilieu op basis van een gelekte onderhandelingsnota. Onder andere het voorstel om landbouwgebied niet langer om te zetten in natuurgebied, zou in strijd met de grondwet kunnen zijn. "Deze nota lost geen problemen op voor de landbouwers, maar zadelt hen op met nieuwe."

In de aanloop naar de VN-klimaatconferentie hoopt een team van onderzoekers de wereldleiders te inspireren tot ambitieuzere klimaatbeslissingen. In een nieuw rapport analyseren ze de vooruitgang die de wereld maakt met 42 klimaatmaatregelen. Alleen de uitrol van hernieuwbare energie en elektrische wagens zit op schema om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen.

Het Vlaams klimaatplan is onvoldoende onderbouwd en kan zijn doelstellingen waarschijnlijk niet waarmaken. Bovendien gaan er kansen verloren om de energierekening voor de Vlamingen betaalbaarder te maken door sneller af te stappen van fossiele energie. Dat zegt de adviesraad SERV vandaag in een nieuw advies aan de Vlaamse regering.

Vorig jaar stootte de energiesector wereldwijd 135 miljoen ton van het broeikasgas methaan uit. Dat is bijna evenveel als het record uit 2019. Nochtans zou 3 procent van de omzet die de energiesector vorig jaar draaide, volstaan om 75 procent van die uitstoot terug te dringen, zegt het Internationaal Energieagentschap.

In zijn nieuwjaarstoespraak noemde de Franse president Macron de gevolgen van de klimaatverandering onverwacht. Onder andere bosbranden en droogte geselden de voorbije zomer het land. Franse klimaatwetenschappers reageren erg scherp op zijn speech. Zij wijzen erop dat ze al dertig jaar lang waarschuwen voor de gevolgen van de klimaatverandering. "Dit had je in de jaren 80 nog kunnen zeggen, maar niet in 2022."

Voortaan zullen voedingsproducenten moeten kunnen bewijzen dat er geen waardevol bos heeft moeten wijken voor hun producten. Tenminste, als ze hun producten nog willen kunnen verkopen op de Europese markt. Dat is het gevolg van een nieuwe Europese wet waarover vandaag een politiek akkoord is bereikt. Het gaat om producten als rundvlees, koffie, cacao-afgeleiden en soja, maar ook rubber, hout en beprint papier. De milieubewegingen reageren opgetogen: Door deze wet zullen sommige kettingzagen stilvallen.

Wereldwijd worden er hogere concentraties PFAS in regenwater aangetroffen dan Europese en Amerikaanse gezondheidsnormen toestaan. Dat besluit Zweeds onderzoek. Het toont aan hoe moeilijk de 'forever chemicals' uit de wereldwijde waterkringloop raken. De wetenschappers pleiten er daarom voor om het gebruik van PFAS zo snel mogelijk te verbieden waar mogelijk.